Kolejki na granicy a czas pracy kierowcy – jak uniknąć kary, wydłużyć lub czasowo odstąpić od norm?

7 lipca 2025 roku w Polsce przywrócono kontrole na granicach z Niemcami i Litwą. Dla transportu oznacza to kolejki, a więc wydłużony czas dostaw i potrzebę ponownego planowania transportu. Ale to nie jedyne, o co musi zadbać przewoźnik w tej sytuacji – równie ważne jest obliczanie czasu pracy kierowcy. W poniższym artykule podpowiadamy, jak wydłużyć czas pracy kierowcy, a jeśli to nie wystarczy – jak czasowo odstąpić od norm czasu pracy i uniknąć kary za jego przekroczenie.
Wydłużenie czasu pracy kierowcy – podstawa prawna
Według rozporządzenia (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady, artykułu 12, czas jazdy dziennej, tygodniowej lub dwutygodniowej można przedłużyć, jeśli zachodzą wyjątkowe okoliczności, jak na przykład oczekiwanie w kolejne na granicy państwa. Warunkiem jest potrzeba bezpiecznego dotarcia do miejsca odpoczynku. Drugim rozporządzeniem, precyzującym przepisy dotyczące wydłużenia czasu pracy kierowcy, jest wynikające z Pakietu Mobilności rozporządzenie (UE) 2020/1054, które mówi:
Art. 12 – dodany ust. 2:
Kierowca może przekroczyć dzienny i tygodniowy czas prowadzenia o maksymalnie 1 lub 2 godziny, by dotrzeć do bazy lub miejsca zamieszkania w celu odbycia tygodniowego odpoczynku (regularnego lub skróconego).
W przypadku przekroczenia o 2 godziny – musi być poprzedzone 30-minutową przerwą.
Chociaż ta regulacja dotyczy głównie powrotu na odpoczynek tygodniowy, orzecznictwo i praktyka kontrolna uznają analogiczne podejście przy wyjątkowych sytuacjach losowych – w tym zatorach na granicy.
Dodatkowe wydłużenie czasu pracy
Co, jeśli wspomniane wyżej 1 lub 2 godziny wydłużonego czasu pracy kierowcy nie wystarczą? Warto wówczas skorzystać z ogólnego odstępstwa, jakim jest naruszenie przepisów odnoszących się do czasu prowadzenia pojazdu, przerw i odpoczynku w przypadku zaistnienia wyjątkowych okoliczności. W tym przypadku konieczne jest spełnienie poniższych warunków:
✅Brak zagrożenia dla ruchu drogowego.
✅Sytuacja wymusza naruszenie norma czasu pracy (zdarzenia drogowe, trudne warunki pogodowe, kolejka na granicy, itd.).
✅Sporządzony został wpis na wydruku z tachografu.
Jeśli powyższe warunki zostały spełnione, istnieje duże prawdopodobieństwo uniknięcia kary za przekroczenie czasu pracy kierowcy przy ewentualnej kontroli.
Wpis do wydruku z tachografu o przekroczeniu norm czasu pracy kierowcy
Opis zaistniałej sytuacji we wpisie do wydruku musi odpowiadać faktycznym danym z tachografu. To potwierdzi wiarygodność w trakcie ewentualnej kontroli. Rozpoczynając wpis należy podać nazwę artykułu, na który powołuje się kierowca [Art. 12/561/2006 (WE)]. Następnie należy szczegółowo opisać sytuację – podać czas (godziny od – do) i miejsce, a także powód skróconego czasu odpoczynku dziennego. Jak podpowiada Adam Janus z portalu Transport-expert, bardzo ważny jest również odręczny podpis kierowcy.
Ważne❗ Prawo jest po stronie kierowcy w przypadku, kiedy nastąpiły nieprzewidziane okoliczności. Jak wiemy, kontrole na granicach były zapowiadane, aby przewoźnicy i kierowcy odpowiednio zaplanowali przewóz towarów. Warto więc wspomnieć we wpisie do tachografu o tym, że ruch odbywał się w wolniejszym tempie niż zakładano i nie było możliwości zjazdu na parking.
Nieuznanie wydłużenia czasu pracy kierowcy
Oczywiście uznanie wydłużenia czasu pracy kierowcy lub skrócenia czasu jego przerwy na podstawie wpisu do wydruku z tachografu jest bardzo indywidualne. Kontroler może nie uznać nawet najbardziej szczegółowo sporządzonego wpisu. Warto w takich sytuacjach znać podstawę prawną i potrafić się na nią powołać.
Czytaj więcej: Kontrole na granicy z Niemcami i Litwą – jak odbiją się na transporcie?
Źródła: Transport-expert, Business Insider, Rozporządzenie (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady, Rozporządzenie (UE) 2020/1054
