Zmiany w ewidencji czasu pracy kierowców od 29 maja 2022 roku
Przed nami kolejny etap wprowadzania przepisów Pakietu Mobilności. Tym razem dotyczy on zasad prowadzenia ewidencji czasu pracy kierowców. Zgodnie z nowelizacją art. 25 ustawy o czasie pracy kierowców z dnia 16 kwietnia 2004 roku, przedsiębiorca zarządzający firmą transportową ma obowiązek prowadzenia papierowej lub elektronicznej ewidencji czasu pracy kierowcy i przechowywania jej przez 10 lat od zakończenia czasu jej trwania. Co jeszcze zmieni się w rejestrowaniu czasu pracy kierowców po 29 maja 2002 roku?
- Co musi znaleźć się w nowej ewidencji czasu pracy?
- Ile trwa czas pracy kierowcy i co obejmuje?
- Kiedy nie trzeba wykazywać czasu pracy kierowcy?
- Pozostałe zmiany w ewidencji czasu pracy kierowców w 2022 roku
Co musi znaleźć się w nowej ewidencji czasu pracy?
Według art. 25.1. Dziennika Ustaw 2004 nr 92 poz. 879, na nową ewidencję czasu pracy składa się:
- liczba godzin przepracowanych z uwzględnieniem rozpoczęcia i zakończenia czasu pracy,
- liczba godzin przepracowanych w porze nocnej,
- liczba godzin nadliczbowych,
- liczba dni wolnych od pracy z oznaczeniem tytułu ich udzielenia,
- liczba godzin dyżuru z uwzględnieniem godziny jego rozpoczęcia i zakończenia, a także ze wskazaniem, czy dyżur był pełniony w domu,
- rodzaj i wymiar zwolnień od pracy,
- rodzaj i wymiar innych usprawiedliwionych nieobecności w pracy,
- wymiar nieusprawiedliwionych nieobecności w pracy.
Jeśli chodzi o wymiar nieusprawiedliwionych nieobecności w pracy, przedsiębiorca przy prowadzeniu ewidencji pracy kierowcy musi wziąć pod uwagę:
- zapisy na wykresówkach,
- wydruki danych z kart kierowcy,
- pliki pobrane z karty kierowcy i z tachografu cyfrowego,
- inne dokumenty potwierdzające czas pracy i rodzaj wykonywanej czynności,
- rejestry opracowane na podstawie dokumentów z wyżej wymienionych dokumentów (zapisy z wykresówki, dane i pliki z karty kierowcy oraz tachografu).
Od 29 maja 2022 roku pracodawca zobowiązany jest do prowadzenia ewidencji czasu pracy kierowcy w postaci papierowej lub elektronicznej. Powinna mieć ona postać rejestru, w którym zawarte są wszystkie wymagane dane. Do tej pory ewidencja czasu pracy kierowcy miała formę zgromadzonych zapisków i plików z tachografu i karty kierowcy i przechowywana musiała być przez 3 lata od dnia zakończenia okresu pracy. Według nowego rozporządzenia czas przechowywania ewidencji to 10 lat, a pracownik ma prawo w każdej chwili zawnioskować o jej udostępnienie.
Ile trwa czas pracy kierowcy i co obejmuje?
Najważniejszą kwestią w rozliczaniu pracownika z czasu jego pracy jest prawidłowe określenie doby kierowcy, która trwa 24 godziny od rozpoczęcia pracy i jest zgodna z rozkładem czasu pracy. Godzina rozpoczęcia i zakończenia pracy kierowcy ustalana jest przez pracodawcę, a ponowne wykonywanie pracy w tej samej dobie, nie jest zaliczane na poczet godzin nadliczbowych. Doba kierowcy tożsama jest z dobą pracowniczą, którą określa już Kodeks Pracy. Nie pokrywa się ona z dobą kalendarzową, ponieważ w wielu przypadkach na dobę pracowniczą przypadają dwa dni kalendarzowe.
Poprzez czas pracy rozumie się również wykonywanie czynności związanych z przewozem drogowym, a dokładniej:
- Prowadzenie pojazdu.
- Załadowywanie i rozładowywanie, a także nadzór nad załadunkiem i wyładunkiem.
- Nadzór oraz pomoc osobom wsiadającym i wysiadającym.
- Obsługę pojazdów i przyczep.
- Pozostałe prace podejmowane w trakcie zadania służbowego lub zapewnienia bezpieczeństwa osób, pojazdu i rzeczy.
- Wszelkie formalności administracyjne, jak np. obsługa tachografu.
- Utrzymanie pojazdu w czystości.
Do czasu pracy kierowcy wliczana jest również przerwa, która wynosi 15 minut na każde 6 godzin pracy, a także okres gotowości do wykonywania pracy (np. kiedy czeka na załadunek lub rozładunek towaru). Pozostałe kwestie dotyczące rozliczania czasu pracy kierowców, opisane są w ustawie nr 92, poz. 879: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20040920879/U/D20040879Lj.pdf.
Kiedy nie trzeba wykazywać czasu pracy kierowcy?
Do ewidencji czasu pracy kierowcy nie wlicza się:
- dyżuru, w czasie którego kierowca nie wykonywał pracy,
- nieusprawiedliwionych postojów w czasie prowadzenia pojazdu,
- dobowego nieprzerwanego odpoczynku,
- przerwy w pracy, w przypadku zrównoważonego czasu pracy, gdzie dopuszczalne są przedłużenie czasu pracy do 12 godzin oraz jedna przerwa na dobę, nie dłuższa niż 5 godzin (art. 16, u.1 ustawy o czasie pracy kierowców z 16 kwietnia 2004 r.).
Czasu pracy kierowcy nie ewidencjonuje się również w przypadku kierowców objętych zadaniowym wymiarem pracy, jak również pracowników otrzymujących ryczałt za godziny nadliczbowe lub ryczałt za porę nocną.
Pozostałe zmiany w ewidencji czasu pracy kierowców w 2022 roku
Rewolucja w przepisach dotyczących czasu pracy kierowców rozpoczęła się w już styczniu i objęła m.in.:
- Zmiany w pracy w porze nocnej – praca w tym przypadku nie może przekraczać 10 godzin pomiędzy dwoma kolejnymi okresami dziennego odpoczynku lub dziennego oraz tygodniowego okresu odpoczynku.
- Zakaz wynagradzania kierowców w zależności od szybkości dostawy lub ilości przewiezionego ładunku – przepis, obowiązujący od 1 marca 2022 roku, odnosi się do sytuacji, która zagraża bezpieczeństwu drogowemu. Opublikowany taryfikator kar za tego typu naruszenia wykazuje, że najwyższa sankcja w tym przypadku wynosi 800 zł na każdego kierowcę.
- Wprowadzenie zasady korzystności – określanej również zasadą uprzywilejowania pracownika, gdzie kierowca może wskazać, na jakich warunkach chce być zatrudniony, mając do wyboru przepisy ustawy z 26 czerwca 1974 r. ‒ Kodeks Pracy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1162) oraz przepisy ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1412; ost.zm. Dz.U. 2022 r. poz. 209.
Głównym celem nowelizacji ustawy o czasie pracy kierowców z 16 kwietnia 2004 roku jest jej ujednolicenie – nie tylko względem przepisów unijnych, ale i pod kątem użytkowania przez pracodawców. Jak podają twórcy zmian, ustawa ma być czytelniejsza i bardziej przystępna, co ma przełożyć się na prawidłowe rozliczanie czasu pracy kierowców.
Źródła:
https://tlp.org.pl/wp-content/uploads/2022/01/d2022000020901.pdf
https://www.akademiaczasupracy.pl/prowadzenie-ewidencji-czasu-pracy-kierowcow-w-2022-roku/
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20040920879/U/D20040879Lj.pdf
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20220000209/T/D20220209L.pdf
https://serwisy.gazetaprawna.pl/transport/artykuly/8349464,pakiet-mobilnosci-co-czeka-przewoznikow-i-kierowcow-transport-miedzynarodowy.html