Zatrudnianie kierowców spoza Unii Europejskiej a świadectwo kierowcy

W związku z rosnącą liczbą wakatów w branży transportowej polscy przewoźnicy szukają kierowców również poza granicami Unii Europejskiej. Aby zatrudnienie było w pełni legalne, niezbędne jest m.in. świadectwo kierowcy. Obowiązuje każdego kierowcę zawodowego, który zatrudniony jest w zarejestrowanym w Polsce przedsiębiorstwie transportowym i wykonuje międzynarodowy transport drogowy rzeczy.

1. Co to jest świadectwo kierowcy i jak je uzyskać?
2. Kto może zostać kierowcą?
3. Mam świadectwo kwalifikacji kierowcy, co dalej?
4. Przyczyny odrzucenia wniosku o wydanie świadectwa kierowcy
5. Odrzucony wniosek o świadectwo kierowcy – postępowanie krok po kroku

Co to jest świadectwo kierowcy i jak je uzyskać?

Świadectwo kierowcy to dokument uprawniający do przewożenia towarów przez kraje Unii Europejskiej. Wydawane jest przez Główny Inspektoriat Transportu Drogowego (GITD) na wniosek przedsiębiorcy zatrudniającego obywatela kraju nienależącego do Unii Europejskiej. O dokument można wnioskować osobiście lub drogą elektroniczną – wystarczy wypełnić druk SK1 (dostępny na stronie internetowej GITD: https://archiwum.gitd.gov.pl/dla-przedsiebiorcow/swiadectwa-kierowcy/druki-do-pobrania/wnioski/ lub na rządowej stronie: https://www.biznes.gov.pl/pl/e-uslugi/00_0174_01).

Do wniosku o świadectwo kierowcy należy dołączyć:

• Kopię licencji wspólnotowej dotyczącej międzynarodowego zarobkowego przewozu drogowego rzeczy,
• Zaświadczenie o zatrudnieniu kierowcy oraz spełnieniu przez kierowcę wymagań (ZZ),
• Dowód legalnego zatrudnienia (np. oświadczenie o zamiarze powierzania wykonywania pracy, karta pobytu czasowego lub stałego, karta Polaka, zezwolenie na wykonywanie pracy na terenie Polski),
• Kopię dokumentu potwierdzającego ubezpieczenie społeczne kierowcy (ZUS ZUA lub ZUS RCA/RSA z ostatniego miesiąca),
• Kopię paszportu,
• Kopię prawa jazdy,
• Uwierzytelnioną kopię dowodu uiszczenia opłaty (oryginał należy przedstawić do wglądu),
• Uwierzytelnioną kopię pełnomocnictwa w sprawach administracyjnych (oryginał do wglądu),
• Uwierzytelnioną kopię potwierdzenia uiszczenia opłaty skarbowej za pełnomocnictwo (oryginał do wglądu).
• Badania lekarskie.

Świadectwo ma swoją ważność przez maksymalnie 5 lat. Po tym czasie musi być przedłużane w siedzibie Głównego Inspektoriatu Transportu Drogowego.

Kto może zostać kierowcą?

Zatrudniony kierowca musi spełniać odpowiednie wymagania, o których mowa w art. 39a ustawy z dnia 6 września 2001 roku o transporcie drogowym (Dz. U. z 2019 r. poz. 2140), a które należy poprzeć zaświadczeniem ZZ, dołączanym do wniosku o świadectwo kierowcy.

Osoba zatrudniona na stanowisku kierowcy powinna mieć:

• ukończone 18 lat, jeśli prowadzi pojazd wymagający kategorii C lub C+E oraz C1 lub C1+E,
• ukończone 21 lat, w przypadku prowadzenia pojazdu, gdzie wymagane są kategorie C lub C+E, D lub D+E oraz D1 lub D1+E (jeśli przewóz wykonywany jest na liniach regularnych, których trasa nie przekracza 50 km i o ile kierowca uzyskał odpowiednią kwalifikację wstępną przyśpieszoną),
• ukończone 23 lata, jeżeli pojazd prowadzony przez niego wymaga uprawnień kategorii D lub D+E,
• odpowiednie uprawnienia do kierowania pojazdem samochodowym zgodnie z ustawą o kierujących pojazdami (z 5 stycznia 2011 roku),
• brak przeciwskazań zdrowotnych i psychologicznych,
• kwalifikację wstępną lub kwalifikację wstępną przyspieszoną,
• ukończone szkolenie okresowe.

Mam świadectwo kwalifikacji kierowcy, co dalej?

Zarówno świadectwo, jak i jego odpis, otrzymuje się w formie papierowej. Oryginał powinien zostać przekazany kierowcy, którego świadectwo dotyczy. Kierowca powinien mieć dokument przy sobie podczas wykonywania międzynarodowego przewozu drogowego i okazywać go na żądanie osób uprawnionych. Warto wiedzieć, że Główny Inspektorat Transportu Drogowego kontroluje wydane świadectwa – za nieprzekazanie go kierowcy lub nieposiadanie dokumentu w razie kontroli, przedsiębiorcy grozi 5000 zł kary. W przypadku przedłużenia ważności świadectwa lub zmiany danych, przewoźnik ma 28 dni na poinformowanie GITD. Niezwłoczny kontakt z urzędem wymagany jest również w sytuacji, kiedy kierowca odchodzi z pracy – świadectwo wraz z wypisem powinno zostać złożone w siedzibie GITD osobiście lub listownie.

Przyczyny odrzucenia wniosku o wydanie świadectwa kierowcy

Powodem decyzji odmownej, w przypadku świadectwa kierowcy, może być brak licencji wspólnotowej, która jest podstawą prowadzenia działalności międzynarodowego transportu drogowego. Drugim częstym przypadkiem jest nielegalne zatrudnienie kierowcy, dla którego świadectwo jest wymagane. Oczywiście organ decyzyjny zawsze może dopatrzeć się błędów we wniosku, nieprawidłowych danych czy niekompletnych dokumentów.

Odrzucony wniosek o świadectwo kierowcy – postępowanie krok po kroku

W przypadku decyzji odmownej (pisemnej lub ustnej) interesant ma 14 dni na złożenie wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Dotyczy to nie tylko odrzuconych wniosków, ale i wszelkich skarg. Usługa jest całkowicie bezpłatna, chyba, że sprawa załatwiana jest przez pełnomocnika.

1. Złóż wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.
   W przypadku niezgadzania się z odmową wydania świadectwa lub licencji, nie ma potrzeby uzasadnienia – wystarczy krótka informacja: „nie zgadzam się z wydaną decyzją”. Jeśli chcesz złożyć skargę, możesz zostać poproszony o dokładniejszą argumentację.
2. Czekaj na decyzję.
   Organ, który będzie rozpatrywał sprawę, ma na decyzję miesiąc. W niektórych przypadkach odbywa się to szybciej z mocy ustawy, np. w kwestiach sanitarno-epidemiologicznych. Po rozpatrzeniu wniosku jednostka informuje interesanta o swojej decyzji.
3. Odwołaj się, jeśli Twój wniosek został ponownie odrzucony
   Według portalu rządowego biznes.gov.pl, organ nie może wydać odmownej decyzji po raz drugi. Wyjątkiem jest sytuacja, w której naruszane jest prawo lub interes społeczny.

Warto pamiętać, że niewłaściwe korzystanie ze świadectwa przez przewoźnika może skutkować nie tylko cofnięciem go, ale i zawieszeniem wydawania kolejnych. Co więcej, w przypadku poważnych naruszeń przewoźnik może stracić również licencję wspólnotową.

Licencja Wspólnotowa

Licencja Wspólnotowa umożliwia przedsiębiorcy wykonywanie transportu drogowego. O wydanie dokumentu mogą ubiegać się również osoby fizyczne, prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą oraz właściciele spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. W związku z przepisami Pakietu Mobilności, do jej posiadania zobowiązani będą także właściciele firm transportowych, oferujących przewozy pojazdami do 3,5 tony. Termin ważności licencji zależny jest od czasu podanego we wniosku, ale ogólnie nie może być krótszy niż 2 lata i nie dłuży niż 50 lat. Dokumentu nie można udostępniać osobom trzecim, a każda zmiana danych musi zostać zgłoszona w Głównym Inspektoriacie Transportu Drogowego (GITD) w ciągu 28 dni. Oryginał licencji jest własnością przedsiębiorcy i powinien być przechowywany w siedzibie firmy, wypis zaś – w każdym pojeździe zgłoszonym we wniosku do konkretnej licencji.

Źródła:

Świadectwa kierowcy czy świadectwo kwalifikacji, a może nie ma róznicy ?

https://www.biznes.gov.pl/pl/opisy-procedur/-/proc/174
https://www.biznes.gov.pl/pl/opisy-procedur/-/proc/1431