Jak obliczyć wysokość diety po zmianach w wynagrodzeniu kierowcy?

Do niedawna diety i ryczałty za nocleg stanowiły nawet 60% wynagrodzenia kierowców. Po 2 lutego 2022 roku, zgodnie z regulacjami Pakietu Mobilności, zryczałtowane dodatki za zwrot kosztów podróży przestały wliczać się do wynagrodzenia kierowcy, wykonującego przewóz międzynarodowy. Właściciele firm transportowych zobowiązani są do podniesienia wypłat kierowcom z uwzględnieniem nowych polskich regulacji prawnych. Jak wobec tego prawidłowo rozliczać czas pracy kierowcy międzynarodowego?

1. Zmiany w prawie o delegowaniu – koniec podróży służbowej
2. Wypłacanie wynagrodzenia zgodnie z krajem delegowania
3. Obliczanie wysokości diety dla kierowców międzynarodowych
4. Wysokość diet z tytułu podróży krajowej bez zmian

Zmiany w prawie o delegowaniu – koniec podróży służbowej

Według nowelizacji polskiej ustawy o czasie pracy kierowców, przewóz towarów poza granicami Polski nie jest już podrożą służbową, a więc diety i ryczałty za nocleg przestają w tym przypadku obowiązywać. Warto wiedzieć, że w prawie o delegowaniu istnieją pewne odstępstwa.

Nowe zasady delegowania kierowców międzynarodowych obejmują:

• Kabotaż.
• Cross-trade.

Nowe zasady delegowania kierowców międzynarodowych nie obejmują:

• Tranzytu – przejazdu przez dany kraj bez wykonywania załadunku lub rozładunku.
• Przewozu bilateralnego (dwustronnego) do lub z kraju, gdzie zlokalizowana jest siedziba firmy, w systemie:
  – 1+1 – z dwoma załadunkami lub rozładunkami (maksymalnie)
  – 0+2 – z jednym załadunkiem lub rozładunkiem na wyjeździe i drugim na powrocie, albo z obiema wymienionymi czynnościami na powrocie (jeżeli nie odbyło się żadnej z nich na wyjeździe).

Przewozy, które nie są objęte nowymi przepisami delegowania kierowców międzynarodowych, czyli tranzyt i przewóz bilateralny, rozliczane są zgodnie z przepisami polskiego prawa transportu drogowego, ale z uwzględnieniem zmiany zasad ustalania wynagrodzenia.

Nowe prawo delegowania nie obowiązuje również kierowców wykonujących przewozy krajowe. W świetle prawa nadal są oni w podróży służbowej. Diety i ryczałty są wypłacane – ale nie wliczają się do płacy minimalnej. Wyjątkiem może być sytuacja, kiedy wysokość wypłacanych diet i ryczałtów przekroczy kwotę podaną w rozporządzeniu o podróżach służbowych – wówczas oba dodatki podlegają oskładkowaniu i opodatkowaniu.

Wypłacanie wynagrodzenia zgodnie z krajem delegowania

Pełne wynagrodzenie, wraz ze wszystkimi dodatkami, musi zostać wypłacone kierowcy na zasadach obowiązujących w kraju, do którego został oddelegowany. Jeśli chodzi o sposób wypłacania wynagrodzenia, pozostaje on taki, jak dotąd – może odbywać się w dwóch częściach (do 10. dnia następnego miesiąca – podstawa i ryczałty za nadgodziny, pracę w nocy oraz zaliczki za dyżury, a do końca miesiąca pozostałe elementy wynagrodzenia – obliczone na podstawie stawek adekwatnych do danego państwa, jak również dodatki i premie) lub w jednej (która wybierana jest rzadziej).

Obliczanie wysokości diety dla kierowców międzynarodowych

Ponieważ kierowcy wykonujący transport poza granicami Polski nie są w podróży służbowej, nie przysługuje im dieta. Ale – trzeba wziąć pod uwagę jej równowartość, aby wyliczyć podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.

Podstawa wynagrodzenia kierowcy = wynagrodzenie brutto minus kwota z pomnożenia diet za każdy dzień pobytu w danym kraju dzielona przez liczbę dni owego pobytu.

Warunki obliczania diety:

• Podstawa pomniejszona o diety nie może być niższa od przeciętnego wynagrodzenia (5,92 zł w 2022 roku).
• Wynagrodzenie brutto kierowcy niższe niż 5,92 zł, nie jest odliczane od równowartości diet. W tym wypadku, jako podstawę wymiaru składek społecznych, przyjmuje się faktyczną kwotę wynagrodzenia.
• Wynagrodzenie brutto kierowcy wyższe od 5,92 zł musi zostać pomniejszone o wartość hipotetycznych diet*, które ustala się na podstawie wyżej wymienionych zasad.
• Jeżeli wynagrodzenie po pomniejszeniu o wartość diet będzie niższe niż 5,92 zł, podstawą wymiaru składek pozostaje kwota 5,92 zł. W przypadku, kiedy okażę się wyższa niż 5,92 zł (po odjęciu diet), podstawą składek jest wynagrodzenie w kwocie faktycznie uzyskanej.

*Hipotetyczna dieta obliczana jest na podstawie § 13 ust. Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.01.2013 roku w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej:

„3. Należność z tytułu diet oblicza się w następujący sposób:

1) za każdą dobę podróży zagranicznej przysługuje dieta w pełnej wysokości;

2) za niepełną dobę podróży zagranicznej:

1. a) do 8 godzin – przysługuje 1/3 diety,
2. b) ponad 8 do 12 godzin – przysługuje 50% diety,
3. c) ponad 12 godzin – przysługuje dieta w pełnej wysokości.
4. Wysokość diety za dobę podróży zagranicznej w poszczególnych państwach jest określona w załączniku do rozporządzenia”.

Wysokość diet z tytułu podróży krajowej bez zmian

Kierowcy wykonujący przewozy na terenie Polski nie podlegają nowelizacji prawa o delegacjach w transporcie międzynarodowym. Obowiązuje ich podróż służbowa, a diety krajowe rozliczane są bez zmian od 2013 roku. Aby wyliczyć wysokość diety za podróż trwającą nie więcej niż 24 godziny, pod uwagę należy wziąć kilka zasad:

• Za wyjazd krótszy niż 8 godzin przysługuje 1/3 diety.
• Podróż trwająca od 8 do 12 godzin to 50% diety pełnej.
• Za przewóz zajmujący 12 godzin i więcej kierowcy przysługuje pełna dieta.

W przypadku wyjazdu trwającego dłużej niż 24 godziny, dietę krajową oblicza się w następujący sposób:

• Za każdy dzień w pojeździe służbowym przysługuje kierowcy pełna dieta.
• Każdy niepełny dzień pracy (nie dłużej niż 8 godzin pracy dziennie) to 50% diety.
• Za dzień, w którym kierowca spędził w podróży służbowej dłużej niż 8 godzin, obowiązuje 100% diety.

Zarówno w przypadku przewozów krajowych, jak i międzynarodowych, odliczanie diet i noclegów od podatku dochodowego firmy i wypłacania należności kierowcom bez ZUS-u i podatku od wynagrodzenia, wymaga odpowiedniej umowy i wynagrodzenia. Samo obliczanie wysokości diety według rozporządzenia Pakietu Mobilności i wchodzącego niemal w tym samym czasie Polskiego Ładu, to zadanie dla dobrze przygotowanego biura kadrowo-płacowego.

Źródła:

https://etransport.pl/wiadomosc,66625,kierowcy_na_wage_zlota_jak_ich_pozyskac_i_zatrzymac.html?fbclid=IwAR1fZmY6sIQwCxioPwGaLyJ3kVMQMt7zDZmmZzjxEASyaBQIj1h7X4RCxk8

https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-diety-krajowe-w-podrozach-sluzbowych-przedsiebiorcy

Magdalena Z. Skalska, „Składniki wynagrodzenia kierowcy od lutego 2022”, [w:] Zarządzający transportem, nr 126, kwiecień 2022, s. 13.

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20130000167/O/D20130167.pdf

http://www.przepisy.gofin.pl/przepisy,4,18,35,2252,,20130205,rozporzadzenie-ministra-pracy-i-polityki-spolecznej-z-dnia.html#P67927