Bezpieczne parkingi w Europie – jakie standardy powinny spełniać?

Jednym z największych zagrożeń dla kierowców i pojazdów będących w trasie jest brak miejsc parkingowych. W trakcie pracy nad unijnym projektem SSTPA (Secure and Safe Truck parking Areas) ustalono, że zapotrzebowanie na wolne miejsca parkingowe dla ciężarówek to ok. 400 000, podczas gdy dostępnych jest ok. 300 000 takich miejsc. Co więcej, okazało się że, tylko 7 000 z nich to certyfikowane i bezpieczne miejsca parkingowe. Jak zaplanować trasę i wybrać odpowiednie miejsce na przerwę w czasie pracy kierowcy?

Klasyfikacja parkingów dla ciężarówek

Podstawą jest klasyfikacja parkingów dla pojazdów ciężarowych na trasach krajowych i międzynarodowych, która została stworzona w ramach wspomnianego SSTPA. Projekt powołany był przez Komisję Europejską w latach 2017-2018 w celu podniesienia bezpieczeństwa i ochrony ciężarówek na europejskich parkingach. Podczas badań niezbędnych do jego realizacji wykazano, że standardy dotyczące bezpieczeństwa czy warunków sanitarnych na parkingach bardzo się od siebie różnią. Uznano, że wymaga to ujednolicenia i stworzono klasyfikację parkingów, wspólną dla wszystkich krajów członkowskich.

Podział parkingów według SSTPA:

• Niski poziom (brązowy),
• Średni poziom (srebrny),
• Wysoki poziom (złoty i platynowy).

Na każdym poziomie musi być zapewniony minimalny standard usług, m.in.

• toalety podzielone na część damską i męską (dostępne, działające i regularnie czyszczone z widocznym grafikiem sprzątania),
• prysznice, osobne dla kobiet i mężczyzn (dostępne i działające),
• kosze na odpady,
• znaki dotyczące bezpieczeństwa na parkingu umieszczone w widocznych miejscach,
• numery alarmowe wyświetlane w widocznych miejscach,
• przekąski i napoje dostępne 24/7,
• połączenie internetowe,
• podłączenie elektryczne.

Podstawowe informacje o parkingu, które musi znać kierowca i przewoźnik

Według definicji zawartej w art. 2 rozporządzenia (UE) nr 885/2013 z dnia 15 maja 2013 r. uzupełniającego dyrektywę w sprawie ITS Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/40/UE w odniesieniu do zapewnienia usług informacyjnych w bezpiecznych i chronionych parkingach dla samochodów ciężarowych i pojazdów użytkowych:

„bezpieczny i chroniony parking” oznacza parking dla użytkowników pojazdów użytkowych pozwalający uniknąć niewłaściwego parkowania i przyczyniający się do bezpieczeństwa kierowców i ładunku”,

gdzie „użytkownik” to kierowca samochodu ciężarowego lub pojazdu użytkowego, ale i podmiot wysyłający – przewoźnik, podmiot zarządzający ruchem, jak i wszelkie inne podmioty, m.in. właściciele ładunku, przedsiębiorstwa ubezpieczeniowe. Według prawa, wszyscy oni powinni otrzymać informacje dotyczące bezpieczeństwa i możliwości wykorzystania parkingu od operatora parkingowego, poprzez profile DATEX II lub inne formaty dostępne w transporcie międzynarodowym.

Informacje, jakie musi otrzymać użytkownik:

• dane identyfikacyjne parkingu (nazwa, adres),
• położenie wjazdu na parking (szerokość i długość geograficzna),
• identyfikator głównej drogi 1/ kierunek, identyfikator głównej drogi 2/ kierunek – jeżeli wjazd na parking z dwóch różnych stron,
• odległość ewentualnego zjazdu od głównej drogi (km/mile),
• liczba dostępnych miejsc parkingowych lub jego aktualny status (wolny/pełny/zamknięty), w tym liczba miejsc dla pojazdów chłodniczych,
• informacje na temat szczególnego wyposażenia lub usług dla specjalnych pojazdów ciężarowych i innych,
• cena miejsca parkingowego i waluta, w jakiej można uiścić opłatę,
• opis ochrony, bezpieczeństwa i urządzeń usługowych na danym parkingu, łącznie z klasyfikacją krajową,
• dane kontaktowe do operatora parkingu, który zobowiązany jest do udzielania powyższych informacji (imię i nazwisko, numer telefonu, zgoda operatora na opublikowanie wymienionych danych).

Brak miejsca na parkingu

W myśl wspomnianej dyrektywy dotyczącej usług informacyjnych o bezpiecznych i chronionych parkingach dla samochodów ciężarowych i pojazdów użytkowych:

„W przypadku szczególnego, trwałego zwiększenia popytu na bezpieczne i chronione parkingi na niektórych obszarach kierowcy samochodów ciężarowych powinni być przekierowywani z zapełnionych parkingów do innych lokalizacji w strefie priorytetowej, gdzie dostępne są wolne bezpieczne i chronione miejsca, tak aby uniknąć niewłaściwego parkowania”.

Oczywiście brak wolnego miejsca parkingowego nie uprawnia kierowcy do pozostawienia pojazdu w niedozwolonym miejscu. W przypadku niemożliwości odbycia przerwy na parkingu, należy skontaktować się z operatorem parkingowym lub przewoźnikiem, albo innym podmiotem zarządzającym transportem. Warto pamiętać, że odpowiedzialność za parkowanie w miejscu innym niż dozwolone to mandat dla kierowcy pojazdu przewożącego towar.

Pomimo tego, że SSTPA doprowadziło do powstania określonych standardów i uporządkowało problematykę parkingową, zapowiadane są dalsze pracy nad podniesieniem bezpieczeństwa na tych obszarach (m.in. wraz z wprowadzeniem Pakietu Mobilności).

Źródła:

eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32013R0885&from=EN

estaeurope.eu/news/truck-parking-area-plans-sstpas-a-missed-opportunity/

pisil.pl/bezpieczne-parkingi-dla-samochodow-ciezarowych-sstpa-w-ue/

sstpa.eu-study.eu/results/