Coraz łatwiej o utratę dobrej reputacji przewoźnika?

Już od dekady, aby móc wykonywać zawód przewoźnika drogowego na terenie Unii Europejskiej, należy spełniać m.in. wymóg posiadania dobrej reputacji. Został on zawarty w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009, ustanawiającym wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego.

1. Czym jest dobra reputacja przewoźnika?
2. Dlaczego posiadanie dobrej reputacji jest tak ważne?
3. Za jakie naruszenia grozi utrata dobrej reputacji?
4. Wzrasta ryzyko utraty dobrej reputacji przewoźnika
5. Jak przedsiębiorca może odzyskać dobrą reputację przewoźnika?

Czym jest dobra reputacja przewoźnika?

Powyższe rozporządzenie precyzuje, że przewoźnik nie może być skazany za poważne przestępstwa ani nie mogą na nim ciążyć sankcje za poważne naruszenie, w  szczególności przepisów wspólnotowych w dziedzinie transportu drogowego.

W przypadku wyroku skazującego lub kar nałożonych na przedsiębiorcę w przynajmniej jednym państwie członkowskim za najpoważniejsze naruszenie przepisów wspólnotowych,  powinien on utracić dobrą reputację, pod warunkiem że właściwy organ ustalił, że przed wydaniem prawomocnej decyzji odpowiednio przeprowadzono i udokumentowano dochodzenie gwarantujące podstawowe prawa procesowe i  że przestrzegano odpowiedniego prawa do odwołania.

Dlaczego posiadanie dobrej reputacji jest tak ważne?

Tytułowy wymóg zyskał na znaczeniu w 2016 roku, po wprowadzeniu rozporządzenia o klasyfikacji poważnych naruszeń przepisów unijnych, które mogą prowadzić do utraty dobrej reputacji przez przewoźnika drogowego. Zgodnie z dyrektywą UE, od 30.11.2017 roku GITD prowadzi Krajowy Rejestr Elektroniczny Przedsiębiorców Transportu Drogowego (KREPTD), zawierający trzy rodzaje ewidencji:

• przedsiębiorców, którzy posiadają zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego;
• poważnych naruszeń, o których mowa w art. 6 ust. 1 lit. b rozporządzenia (WE) nr 1071/2009;
• osób, które zostały uznane za niezdolne do kierowania operacjami transportowymi przedsiębiorcy do czasu przywrócenia dobrej reputacji, zgodnie z art. 6 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 1071/2009.

Za jakie naruszenia grozi utrata dobrej reputacji?

Warto przypomnieć, czym są według prawa poważne naruszenia. Rozporządzenie Komisji (UE) 2016/403, do którego nawiązuje ustawa o transporcie drogowym, zawiera wykaz kategorii, rodzajów i stopni poważnych naruszeń przepisów UE. Zostały tam wymienione trzy poziomy przewinień według  stwarzanego przez nie ryzyka śmierci lub ciężkich obrażeń:

• NN – najpoważniejsze naruszenia;
• BPN – bardzo poważne naruszenia;
• PN – poważne naruszenia.

Ponadto w przypadku naruszeń przepisów rozporządzenia (WE) nr 561/2006 oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 165/2014 wprowadzono dodatkowy poziom przewinienia określony jako naruszenie mniejszej wagi (NMW).

Jeżeli przewoźnik popełni w dowolnym kraju UE naruszenie klasyfikowane jako najpoważniejsze, zgodnie z przepisami inspekcja ma rok na wszczęcie postępowania w sprawie oceny dobrej reputacji.

Oprócz tego poważne i bardzo poważne naruszenia (PN i BPN), jeżeli popełniane są wielokrotnie, uznawane są za poważniejsze. Przy obliczaniu częstotliwości występowania wielokrotnych naruszeń brane są pod uwagę następujące czynniki: waga naruszenia, czas (okres przynajmniej roku od daty kontroli), liczba kierowców wykonujących operacje transportowe, którymi kieruje zarządzający transportem (średnio na rok).

Wzrasta ryzyko utraty dobrej reputacji przewoźnika

Dane dotyczące postępowań GITD pokazują, że groźba utraty dobrej reputacji jest jak najbardziej realna. Od września 2017 roku, a więc od czasu wejścia w życie nowych przepisów, do końca roku 2018 wszczęto łącznie 261 postępowań w przedmiocie spełnienia wymogu dobrej reputacji:

• 46 w roku 2017 (żadne nie zakończyło się wydaniem decyzji administracyjnej o utracie dobrej reputacji)
• 215 w roku 2018 (w ich wyniku wydano w I instancji 13 decyzji o utracie dobrej reputacji)

Jeszcze kilka lat temu wymóg posiadania dobrej reputacji był przez niektórych przewoźników traktowany jak martwy przepis, pozbawiony realnego wpływu na posiadanie licencji transportowej. Niedawne zmiany w prawie, a co najważniejsze ich egzekwowanie, pokazują jednak, że to zarządzenie należy traktować poważnie. Od czasu wspomnianej nowelizacji przepisów systematycznie wzrasta nie tylko liczba postępowań przeciwko przewoźnikom dopuszczającym się naruszeń, ale także coraz więcej z nich kończy się cofnięciem zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego.

Jak przedsiębiorca może odzyskać dobrą reputację przewoźnika?

Artykuł 7e ustawy o transporcie drogowym, odnoszący się do art. 6 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 1071/2009, dopuszcza możliwość odzyskania dobrej reputacji poprzez zastosowanie tzw. środków rehabilitacyjnych. W myśl ustawy należą do nich:

1. zatarcie skazania za przestępstwa określone w art. 5 zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego 2a;
2. zatarcie skazania za wykroczenia stanowiące naruszenia określone w załączniku IV do rozporządzenia (WE) nr 1071/2009 lub załączniku I do rozporządzenia Komisji (UE) 2016/403;
3. upływ roku od dnia nałożenia grzywny w formie mandatu karnego za wykroczenia stanowiące naruszenia określone w załączniku IV do rozporządzenia (WE) nr 1071/2009 lub załączniku I do rozporządzenia Komisji (UE) 2016/403;
4. nałożone sankcje administracyjne za naruszenia określone w załączniku IV do rozporządzenia (WE) nr 1071/2009 lub załączniku I do rozporządzenia Komisji (UE) 2016/403 staną się niebyłe, zgodnie z art. 94b zatarcie kary pieniężnej;
5. upływ roku od dnia orzeczenia lub nałożenia prawomocnie kary w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym za naruszenia określone w załączniku I do rozporządzenia Komisji (UE) 2016/403.

Jak widać, chociaż skutki utraty dobrej reputacji przewoźnika są dotkliwe, to samo wydanie takiej decyzji w stosunku do przedsiębiorcy nie musi oznaczać ostatecznego zniknięcia jego firmy z rynku.

https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2009:300:0051:0071:PL:PDF

https://www.lexlege.pl/ustawa-o-transporcie-drogowym/art-7e/

https://prawnicytransportu.pl/wp-content/uploads/2017/07/Powa%C5%BCne-bardzo-powa%C5%BCne-i-najpowa%C5%BCniejsze-naruszenia-maj%C4%85ce-wp%C5%82yw-na-ocen%C4%99-dobrej-reputacji.pdf

https://prawnicytransportu.pl/odzyskanie-dobrej-reputacji/

https://prawnicytransportu.pl/naruszenia-mogace-powodowac-utrate-dobrej-reputacji-powazne-powazne-najpowazniejsze/
https://www.truck.pl/pl/article/1251/nieposzlakowana-opinia-ma-znaczenie-utrata-dobrej-reputacji-w-praktyce,2