Terminy przedawnień w transporcie międzynarodowym

Czyli ile masz czasu zanim będzie za późno?

Wykonanie jakiejkolwiek odpłatnej usługi w większości przypadków możesz zinterpretować jako obopólne zobowiązanie. Np. w transporcie Ty zobowiązujesz się na określonych warunkach przewieźć dany ładunek a druga strona za tę usługę zobowiązuje się zapłacić.

A co jeśli coś pójdzie nie tak, ale Twojemu partnerowi przypomni się to za 5 lat? Przecież Twoja odpowiedzialność nie będzie trwała wiecznie.

A ile tak właściwie masz czasu na domaganie się zapłaty?

Nasuwa się więc pytanie, kiedy upływa termin przedawnienia danego roszczenia?

• Na skróty, rozwiń spis treści tutaj

  1. Podstawowa zasada.
  2. Od kiedy biegnie przedawnienie?
  3. Kiedy dochodzi do zawieszenia biegu terminu przedawnienia?
  4. Kto musi udowodnić, że otrzymał lub odpowiedział na reklamację oraz zwrócił jej załączniki?
  5. Kolejne reklamacje.
  6. Podsumowanie

1. Podstawowa zasada.

W większości branż taka odpowiedzialność za zobowiązanie trwa od 2-3 lat. Inne rozwiązania dotyczą transportu krajowego, inne międzynarodowego. W tym drugim przypadku ten okres wynosi tylko 1 rok. To dość krótko…

Ale zobaczmy co mają do powiedzenia na ten temat przepisy, czyli konkretnie art. 32 Konwencji CMR.

Generalnie jak już wyżej wspomniałam, termin przedawnienia wynosi 1 rok.

W przypadku złego zamiaru lub niedbalstwa uznawanego przez sąd kraju, gdzie rozpatrywana jest sprawa za równoznaczne ze złym zamiarem – termin przedawnienia wynosi jednak 3 lata.

2. Od kiedy biegnie przedawnienie?

Przedawnienie biegnie:

– w przypadku częściowego zaginięcia, uszkodzenia lub opóźnienia dostawy – od dnia wydania ładunku;

– w przypadku całkowitego zaginięcia – począwszy od 30 dnia po upływie umówionego terminu dostawy; jeśli nie było takiego umówionego terminu to począwszy od 60 dnia po przyjęciu towaru przez przewoźnika;

To 30 dni jest takim czasem, w którym np. organy ścigania mogą odnaleźć jakimś szczęśliwym trafem (albo w wyniku ciężkiej pracy operacyjnej) ładunek. Tak czy inaczej zleceniodawca ma w sumie (jeśli termin dostawy był określony) 13 miesięcy na wyegzekwowanie od Ciebie odszkodowania.

– we wszystkich innych przypadkach – od upływu 3 miesięcy od dnia zawarcia umowy przewozu. Dnia zawarcia umowy nie wlicza się do terminu przedawnienia.

Czyli w odniesieniu do płatności: wyobraźmy sobie taką sytuację, że wykonałeś usługę prawidłowo, towar dotarł na czas, w całości, bez uszkodzeń, do odpowiedniej osoby. Kiedy przedawnia się fracht w transporcie międzynarodowym? Właśnie po 15 miesiącach od daty zlecenia. Nie od daty wykonania usługi, wystawienia faktury itd., ale od daty zawarcia zlecenia transportowego, np. na giełdzie transportowej. W transporcie krajowym dla odmiany jest to rok od terminu płatności.

3. Kiedy dochodzi do zawieszenia biegu terminu przedawnienia?

Przepis mówi wyraźnie, że bieg przedawnienia zawiesza pisemna reklamacja. Dzieje się tak aż do dnia w którym przewoźnik, również na piśmie odrzuci złożoną reklamację i zwróci załączone do niej dokumenty.

W tym wypadku nie jest określone jak długo może trwać takie zawieszenie biegu przedawnienia, teoretycznie możliwe jest nawet trwanie takiego stanu przez kilka lat (w polskim prawie przewozowym to maksymalnie 3 miesiące).

Kiedy reklamacja zostanie przyjęta częściowo, bieg przedawnienia jest wznawiany dla tej części, która nadal pozostaje sporna.

4. Kto musi udowodnić, że otrzymał lub odpowiedział na reklamację oraz zwrócił jej załączniki?

To bardzo proste, ta strona, która powołuje się na ten fakt. Czyli jeżeli np. nie przyjąłeś reklamacji i zwróciłeś załączniki do tej reklamacji i według Ciebie termin przedawnienia już minął, to musisz mieć na to dowód i w razie konieczności go przedstawić.

5. Kolejne reklamacje.

Kolejne reklamacje dotyczące tej samej sprawy nie wstrzymują biegu przedawnienia. Co niezwykle ważne, to co zostało przedawnione nie może być więcej podnoszone. Czyli jeśli termin przedawnienia dotyczący danej sytuacji już minął więcej nie można domagać się odszkodowania związanego z tą sprawą.

6.Podsumowanie.

W sprawach dotyczących szkód do jakich doszło w trakcie transportu można spotkać dość często zarzut przedawnienia roszczenia. Ze względu jednak na specyfikę uregulowań Konwencji CMR zawsze warto sprawdzić, czy zostały spełnione warunki zawieszenia lub odwieszenia biegu przedawnienia, szczególnie w odniesieniu do zwrotu załączników reklamacji, o czym czasem się zapomina. Drobny szczegół może być bowiem powodem kompletnej zmiany Twojej sytuacji.

Źródła:

https://wsiz.rzeszow.pl/pl/Uczelnia/kadra/kferet/Documents/konwencja_cmr.pdf