Kolejne zmiany w systemie monitorowania przewozów towarów wrażliwych
Nie minął jeszcze rok odkąd weszły w życie przepisy ustawy o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów, a już gotowa jest nowelizacja wprowadzająca kolejne ważne zmiany do tej ustawy (w nowelizacji znalazło się prawie 30 zmian). Wszystko po to, aby jeszcze bardziej uszczelnić system podatkowy i skuteczniej walczyć z szarą strefą.
Podstawowym celem projektowanej regulacji jest włączenie do systemu monitorowania przewozu nowego rodzaju transportu, tj. przewozu koleją. Obowiązkiem monitorowania zostaną objęte także inne towary, których dotychczas nie było w wykazie. Mowa tu o produktach leczniczych zagrożonych brakiem dostępności w Polsce. Nowelizacja zakłada również uproszczenie procedury zgłaszania do rejestru różnych towarów w przypadku przewozu do jednego odbiorcy i do jednego miejsca ich dostarczenia na jednym środku transportu. W projektowanych przepisach planuje się ponadto rozszerzenie możliwości wykonywania kontroli w miejscach dostarczenia towaru oraz wysokie sankcje karne nakładane na podmioty niewywiązujące się z nałożonych obowiązków.
-
Na skróty, rozwiń spis treści tutaj
Przypomnijmy, że 18 kwietnia 2017 r. zaczęła w Polsce obowiązywać ustawa z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów. Wprowadziła ona elektroniczny rejestr SENT, do którego należy zgłaszać przewóz towarów uznanych za wrażliwe – paliwa płynne, alkohol całkowicie skażony oraz susz tytoniowy. Obowiązek wypełniania i przesyłania zgłoszeń do rejestru należy zarówno do wysyłających, odbierających, przewoźników i kierowców.
System monitorowania służy przede wszystkim urzędowi skarbowemu do walki z nielegalnym handlem towarami ujętymi w wykazie oraz jest bronią przeciwko podmiotom, które wyłudzają podatek od towarów i usług. Dzięki temu nowemu narzędziu kontroli tylko w 2017 r. funkcjonariusze Krajowej Administracji Skarbowej przeprowadzili ponad 260 tyś. kontroli drogowych ciężarówek.
Ministerstwo Finansów mając na uwadze pewne problemy i zgłaszane uwagi jeszcze w 2017 r. zapowiedziało nowelizację przepisów ustawy. Chodzi przede wszystkim o rozszerzenie nadzoru nad przewozami towarów wrażliwych o przewóz koleją. Ma to ograniczyć możliwości wykorzystania transportu kolejowego do realizacji nielegalnych przewozów.
Zgodnie z przyjętymi rozwiązaniami przewozy koleją mają być kontrolowane w miejscu dostarczenia towarów (na bocznicach kolejowych) lub w kolejowych oddziałach granicznych (celnych). Obowiązkiem przewoźników kolejowych będzie wprowadzenie do elektronicznego systemu monitorowania numerów wagonów lub pociągów.
W połowie grudnia 2017 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów oraz niektórych innych ustaw. Wpłynął on do Sejmu w styczniu br.; 06 lutego odbyło się pierwsze czytanie.
Projekt ustawy zakłada też kilka innych ważnych zmian. Wprowadza on bowiem obowiązek monitorowania przewozów produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobów medycznych, które są zagrożone w Polsce brakiem dostępności. Regulacja ta ma na celu ograniczenie nielegalnego wywozu towarów ratujących życie i ograniczenie ich deficytu w polskich aptekach, a także wykluczenie oszustw podatkowych w zakresie podatku od towarów i usług (mowa tu o karuzelach podatkowych przy wywozie artykułów leczniczych).
Na podstawie ustawy będzie wydane rozporządzenie, które może objąć swoim systemem także inne, nowe towary.
Inny punkt nowelizacji zakłada, że jeśli przewóz drogowy towarów wskazanych w zgłoszeniu będzie wiązał się ze zwiększonym ryzykiem (analiza będzie dokonywana przez Służbę Celno-Skarbową), przewoźnik może zostać poinformowany o konieczności przedstawienia środka transportu do kontroli w określonym miejscu. Środek transportu będzie mógł zostać poddany kontroli w miejscu dostarczenia towaru (np. w przypadku nałożenia zamknięć urzędowych) lub w oddziale celnym urzędu celno-skarbowego zlokalizowanym najbliżej miejsca zakończenia przewozu po terytorium kraju.
Kontrola towaru będzie mogła odbyć się tak jak do tej pory także w miejscu zatrzymania, jednak w odniesieniu do towarów wymagających szczególnych warunków przechowywania możliwe będzie skierowanie ich do miejsca zapewniającego odpowiednie warunki do ich wyładunku i kontroli (w przypadku produktów leczniczych będzie to np. hurtownia farmaceutyczna).
Po wejściu w życie nowelizacji pojawią się także nowe sankcje dla przewoźników. Brak przedstawienia w określonym czasie środka transportu wraz z towarem ma być zagrożone karą grzywny 20 000 PLN (taka sama kara będzie nakładana na podmiot wysyłający lub odbierający, gdy nie przekaże on stosownej informacji do przewoźnika). Kara za niedostarczenie środka transportu wraz z towarem do wskazanego miejsca w określonym czasie w ramach tranzytu przez Polskę ma wynieść aż 100 000 PLN.
W projekcie proponuje się ponadto ograniczenie obciążeń administracyjnych dla przedsiębiorców. Ma bowiem powstać nowy wzór zgłoszenia, które będzie pozwalało na przesłanie jednego zgłoszenia do rejestru w przypadku przewozu różnych towarów (o różnych kodach CN), które mają trafić jednym środkiem transport do jednego odbiorcy i jednego miejsca ich dostarczenia.
Projekt przewiduje też rezygnację z grupowania towarów zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług i pozostanie jedynie przy określaniu rodzaju towaru w oparciu o Nomenklaturę Scaloną (CN). Przypomnijmy, że do tej pory towary były grupowane do jednej podkategorii PKWiU albo jednej pozycji CN. Przedsiębiorcy wielokrotnie mieli z tym problem i to ich postulaty wpłynęły na odstąpienie ze stosowania klasyfikacji PKWiU na rzecz kodów CN stosowanych powszechnie przy wyrobach akcyzowych oraz w obrocie międzynarodowym.
Nowelizacja ustawy ma zapewnić jeszcze bardziej skuteczne funkcjonowanie i monitorowanie przewozów określonych towarów wskazanych w ustawie. Włączenie do systemu monitorowania przewozów dokonywanych koleją wiąże się bowiem z ograniczeniem możliwości wykorzystania tej gałęzi transportu do realizacji nielegalnych przewozów towarów wrażliwych. Będzie to zatem kolejny element uszczelniający system podatkowy.
Ale nowelizacja przewiduje także szereg innych rozwiązań m.in. obowiązek monitorowania przewozu specjalistycznych i nowoczesnych leków, zagrożonych brakiem dostępności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W projektowanej regulacji wprowadza się także możliwość wezwania przewoźnika ujawnionego w rejestrze do przedstawienia środka transportu wraz z towarem we wskazanym miejscu, w określonym czasie celem przeprowadzenia kontroli. Pojawiają się również ułatwienia, które wpłyną bezpośrednio na zmniejszenie obciążeń administracyjnych po stronie przedsiębiorców. Będą mogli oni bowiem pod pewnymi warunkami przesłać do rejestru jedno zgłoszenie obejmujące kilka przesyłek.
Projekt został już skierowany do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Infrastruktury w celu rozpatrzenia.
Źródło: www.premier.gov.pl, www.puesc.gov.pl, www.orka.sejm.gov.pl – projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów oraz niektórych innych ustaw, Sprawozdanie Stenograficzne z 58. posiedzenia Sejmu RP
