Jakie uprawnienia są niezbędne do prowadzenia i obsługi żurawia przeładunkowego?

Kurs, egzamin, zaświadczenie HDS

Transport HDS staje się coraz bardzie popularny, gdyż jest niezwykle skuteczny w przypadku dużych i ciężkich ładunków. W tego rodzaju przewozach do samochodu ciężarowego przymocowane jest samobieżne urządzenie służące do załadunku i rozładunku towarów, a także całych kontenerów transportowych. Zgodnie z przepisami obsługa takich urządzeń przenośnych wymaga posiadania odpowiednich uprawnień. Należy przejść w tym kierunku stosowne szkolenie oraz zdać egzamin państwowy.

Co jednak z prowadzeniem pojazdu wyposażonego w HDS? Czy kierowca powinien również posiadać odpowiednie zaświadczenie nawet wówczas, gdy bezpośrednio nie obsługuje dźwigu a przewóz wykonuje okazjonalnie?

• Na skróty, rozwiń spis treści tutaj

  1. Zalety HDS
  2. Warunki konieczne do obsługi urządzenia
  3. Można jeździć bez uprawnień, ale…
  4. Podsumowanie

1. Zalety HDS

HDS to inaczej Hydrauliczny Dźwig Samochodowy. Mówiąc o HDS mamy do czynienia z samochodem ciężarowym z zamontowanym na nim żurawiem przeładunkowym.  Żuraw zazwyczaj ma nośność kilku (a nawet kilkunastu) ton więc doskonale sprawdza się przy załadunku i rozładunku ciężkich towarów i elementów o dużej wadze oraz niestandardowych rozmiarach, jak np. kontenery transportowe, palety, pręty stalowe itp. Tego typu dźwigi wykorzystywane są również bardzo często w przemyśle, budownictwie, a także służą pomocą służbom drogowym i ratunkowym. Żuraw napędzany jest pompą hydrauliczną, która zasilana jest z kolei z silnika pojazdu. Ramię takiego dźwigu jest w stanie wysunąć się nawet na kilkanaście metrów.

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu tego rodzaju urządzenia podlegają dozorowi technicznemu (biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia bezpiecznego funkcjonowania tych urządzeń).

2. Warunki konieczne do obsługi urządzenia

Aby podjąć pracę przy obsłudze żurawia należy ukończyć kurs oraz zdać egzamin przed państwową komisją Urzędu Dozoru Technicznego. Aby przystąpić do kursu kandydat musi mieć  ukończone 18 lat, posiadać minimum podstawowe wykształcenie oraz prawo jazdy kategorii C. Niezbędne jest także wykonanie badań lekarskich i posiadanie zaświadczenia o braku przeciwwskazań.

Na kursie kandydat przyswaja wiedzę oraz umiejętności z zakresu obsługi  żurawia, jego budowy, zasad bezpiecznej eksploatacji, obowiązków operatorów żurawi, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz sposobów postępowania w razie awarii lub wypadku. Szkolenie może mieć charakter indywidualny, grupowy, a także może być przeprowadzone na terenie firmy (trwa 40 godz. dydaktycznych i składa się z zajęć teoretycznych oraz praktycznych). Cena kursu to ok. 800 PLN.

Po pozytywnie zdanym egzaminie UDT wystawia operatorowi bezterminowe zaświadczenie kwalifikacyjne (kat UDT – IIŻ). Uprawnia ono do obsługi wszystkich typów żurawi przenośnych, samojezdnych lub przewoźnych zarówno w Polsce, jak i za granicą (zaświadczenie może być wydane także w języku angielskim lub niemieckim). Decyzję administracyjną zezwalającą na eksploatację żurawia przeładunkowego należy mieć przy sobie podczas jego obsługi.

3. Można jeździć bez uprawnień, ale…

Nie można jednak zapominać o tym, że także jeżdżąc pojazdem z przytwierdzonym do niego żurawiem przeładunkowym kierowca powinien spełnić określone warunki. Co prawda przepisy nie nakładają na kierowcę konieczności posiadania specjalnych uprawnień HDS, jednak ukończenie specjalistycznego kursu i zdanie egzaminu przed inspektorem Urzędu Dozoru Technicznego może okazać się w pewnych sytuacjach niezbędne. Wniosek ten płynie z faktu, iż ciężarówka z zamontowanym żurawiem HDS to jedno urządzenie więc operator powinien mieć uprawnienia zarówno do prowadzenia takiego pojazdu, jak i obsługi znajdującej się na nim maszyny.

Argumentem przemawiającym właśnie za tym aby kierowca przewożący żuraw posiadał stosowne dokumenty jest dbałość o bezpieczeństwo ładunku (nawet jeśli będzie to konieczność sporadycznego przeprowadzenia pojazdu z punktu A do punktu B). Podczas przewozu mogą bowiem zdarzyć się różne przypadki losowe i zaistnieć konieczność przeładunku towaru lub zmiany jego rozmieszczenia. Tego typu czynności może dokonać jedynie osoba posiadająca uprawnienia do obsługi HDS. Jeśli będzie to sam kierowca, ograniczy to czas całej operacji. W innym przypadku na miejsce będzie musiał zostać wezwany operator ze stosownymi uprawnieniami, co wygeneruje dodatkowe koszty dla przedsiębiorstwa i grozi opóźnieniem w dostawie.

Tak samo w razie awarii urządzenia, jego odłączenia lub zabezpieczenia może dokonać jedynie osoba posiadająca odpowiednie zaświadczenie. Kierowca bez stosownych uprawnień będzie zmuszony czekać na kogoś kompetentnego. Oczywiście może zdarzyć się sytuacja, w której kierowca nie będzie miał uprawnień do obsługi HDS, za to będzie je posiadał drugi współpracownik.

Warto jednak aby kierowcy pojazdów z zamontowanym dźwigiem samochodowym byli przeszkoleni w tym kierunku i posiadali na to odpowiednie dokumenty. Zwiększy to szanse na bezpieczne i terminowe dostarczenie przesyłki. Rozszerzenie kompetencji kierowcy o HDS to także doskonała inwestycja w siebie. Posiadanie tego typu umiejętności gwarantuje bowiem lepszą pracę; także za granicą gdzie operatorzy HDS są bardzo pożądani.

4. Podsumowanie

HDS to urządzenia coraz powszechniej wykorzystywane we współczesnym transporcie drogowym. Ich specyfikacja, mobilność i uniwersalność powodują, że są najbardziej wszechstronnymi środkami transportu ciężarowego. Do obsługi tego typu maszyn niezbędne jest zdanie egzaminu i otrzymanie specjalnych uprawnień.

Przepisy nie definiują wprost obowiązku posiadania uprawnień HDS przez kierowców (kierowca do jazdy samochodem z HDSem nie musi mieć zaświadczenia, jednak wówczas nie może on tego dźwigu w żaden sposób obsługiwać). Warto zatem zdobyć takie uprawnienia. Zwiększy to nie tylko bezpieczeństwo na drodze, ale także da kierowcy szansę na obsługę intratnych zleceń.

Źródło: www.firmatansportowa.wip.pl, www.biznesdlaciebie.com.pl, www.centrumszkolen.net, www.akademiaoperatora.pl