System rejestracji przewozów towarów wrażliwych- nowy projekt
Dodatkowe obowiązki dla przewoźników przy przewozie towarów wrażliwych
Rada Ministrów pod koniec stycznia br. przyjęła projekt przepisów o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów. Przewidziano w nim szczegółową kontrolę towarów będących często przedmiotem nieprawidłowości w rozliczeniu podatku VAT i podatku akcyzowym. Ustawa ma wejść w życie prawdopodobnie już 01 marca 2017 r. Niestety nowe rozwiązania prawne spowodują nałożenie na przewoźników drogowych dodatkowych obowiązków. Niepokoją także wysokie sankcje, które mogą zostać wymierzone firmom transportowym oraz kierującym pojazdami, wynikające z błędów lub niedopełnienia obowiązków przez nadawców lub odbiorców.
-
Na skróty, rozwiń spis treści tutaj
Przedstawiciele przewoźników wyrażają negatywne stanowisko do projektowanej regulacji. Są zdania, że może ona doprowadzić do osłabienia branży transportowej a w konsekwencji zaszkodzić całej polskiej gospodarce.
Nowa ustawa przedłożona niedawno przez ministra rozwoju i finansów jest regulacją uzupełniającą tzw. pakiet paliwowy, który wszedł w życie w sierpniu 2016 r. Przewiduje ona monitorowanie przewozu drogowego paliw płynnych, alkoholu skażonego i suszu tytoniowego. Do tzw. „towarów wrażliwych” zaliczają się m.in.: paliwa silnikowe i ich pochodne (w tym biodiesel), dodatki do paliw, oleje smarowe i oleje roślinne, odmrażacze na bazie alkoholu etylowego, rozcieńczalniki i rozpuszczalniki oraz alkohol etylowy (częściowo i całkowicie skażony).
System monitorowania towarów w Polsce będzie polegał na gromadzeniu i przetwarzaniu danych o danym przewozie, nadzorowaniu pojazdów za pomocą systemów satelitarnych oraz kontroli obowiązków wynikających z ustawy. Rejestr zgłoszeń będzie prowadzony przez szefa Krajowej Administracji Skarbowej w systemie teleinformatycznym (za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych).
Ustawa w założeniu ma uszczelnić system podatkowy oraz pomóc w ujawnieniu przedsiębiorców, którzy wyłudzają i unikają płacenia VAT. Przyjęte rozwiązania opierają się na doświadczeniach innych krajów, w tym Niemiec, Portugalii i Węgier. Rząd liczy na wzrost dochodów budżetowych z podatków i akcyzy w wysokości ok. 6,5 mld PLN w latach 2017-2026.
Projekt ustawy szczegółowo określa obowiązki podmiotów uczestniczących w przewozie towarów tj. wysyłających, odbierających towar oraz przewoźników.
Jeśli chodzi o wysyłających, będą oni musieli przed rozpoczęciem przewozu przesłać do rejestru zgłoszenie a następnie uzyskać indywidualny numer referencyjny (będzie on ważny 10 dni od dnia nadania). Dany numer zgłoszenia będzie musiał otrzymać od wysyłającego przewoźnik i podmiot odbierający.
Przewoźnicy natomiast będą musieli zgłosić do systemu swoje imię i nazwisko (albo nazwę), adres zamieszkania lub siedziby firmy, NIP, numer rejestracyjny środka transportu, datę rozpoczęcia przewozu, planowaną datę zakończenia przewozu, numer zezwolenia/zaświadczenia/licencji (jeśli są wymagane), dane adresowe miejsca dostarczenia towaru albo miejsce zakończenia przewozu oraz numer dokumentu przewozowego.
Przewoźnik jest także zobowiązany przekazać kierującemu pojazdem numer referencyjny dla danego zgłoszenia lub dokumenty go zastępujące. Numer można przekazać smsem, mailem lub w formie wydruku. Jeśli kierowca przed rozpoczęciem przewozu takowego numeru nie otrzyma, jest zobowiązany odmówić przewozu towarów.
Co istotne przewoźnik będzie miał także obowiązek zakupu i wyposażenia pojazdu w lokalizator GPS.
Zwolnione z obowiązków ustawy będą jedynie polskie siły zbrojne, siły zbrojne państw NATO oraz siły zbrojne uczestniczące w Partnerstwie dla Pokoju.
Kontrolę przewozu towarów będzie przeprowadzała Służba Celno-Skarbowa, funkcjonariusze Policji, Straży Granicznej i inspektorzy Inspekcji Transportu Drogowego. Jeśli podczas kontroli okaże się, że pojawiły się niezgodności danych zawartych w zgłoszeniu ze stanem faktycznym albo przewóz towarów wiąże się ze zwiększonym ryzykiem, na środek transportu lub towar mogą zostać nałożone zamknięcia urzędowe. Jeśli przewóz towarów nie będzie zgłoszony lub kierujący nie będzie posiadał przy sobie numeru referencyjnego, środek transportu lub towar może zostać zatrzymany.
Za nieprzestrzeganie przepisów przewidziano także kary pieniężne. I tak, jeśli wysyłający nie dokona zgłoszenia otrzyma karę pieniężną w wysokości 46% wartości netto przewożonego towaru – nie mniej niż 20 000 PLN.
Gdy przewoźnik nie dokona zgłoszenia przewozu towaru lub jeśli towar nie będzie odpowiadał danym podanym w zgłoszeniu (zaistnieje pomyłka w zakresie rodzaju, ilości, masy lub objętości towaru) otrzyma karę 20 000 PLN. Za brak uzupełnienia danych w zgłoszeniu przewoźnikowi grozi kara 5000 PLN.
Kierujący pojazdem, który nie będzie posiadał numeru referencyjnego lub dokumentów go zastępujących, otrzyma grzywnę w wysokości od 5000 do 7500 PLN. Także za brak użytkowania lokalizatora (GPS) lub jego nieprawidłowe działanie kierujący pojazdem otrzyma karę w wysokości 7500 PLN.
Organizacje zrzeszające przewoźników drogowych nie kwestionują zasadności wprowadzenia nowych regulacji, są jednak przeciwni nałożenia na nich dodatkowych obowiązków oraz wysokich kar (także za nieuprawnione działania i błędy innych podmiotów).
ZMPD wystosowało oficjalne stanowisko do projektu ustawy o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów, w którym wyraźnie zaznacza, że obowiązek uzyskiwania numeru referencyjnego, dokonywania zmian w zgłoszeniu, czy zakupu lokalizatora powinien należeć wyłącznie do wysyłającego lub odbierającego. Nie znajduje uzasadnienia także fakt, że za niektóre naruszenia obowiązków przez nadawcę lub odbiorcę towarów, sankcje będzie ponosił przewoźnik lub kierowca. ZMPD zdecydowanie sprzeciwia się przerzuceniu odpowiedzialności za niedopełnienie obowiązków ewidencyjnych przez eksporterów lub importerów towarów na firmy transportowe i kierujących pojazdami. Związek już wcześniej wystąpił z pisemnym protestem do przedstawicieli rządu.
Także inni przedstawiciele branży, w tym Ogólnopolski Związek Pracodawców Transportu Drogowego, Polska Izba Spedycji i Logistyki czy Krajowa Sekcja Transportu Drogowego NSZZ „Solidarność” są zdania, że przyjęte regulacje są niesprawiedliwe i doprowadzą do osłabienia branży. Wszyscy reprezentujący interesy przewoźników ostro krytykują projekt monitorowania przewozów. Ich niepokój budzi także fakt, że projekt nie został oficjalnie skierowany do konsultacji społecznych.
Nowa ustawa ma umożliwić urzędowi skarbowemu dokładne śledzenie trasy transportów wrażliwych, a więc przewozu takich towarów, podczas których stwierdza się najwięcej nieprawidłowości podatkowych. Ustawa czeka na pierwsze czytanie w Sejmie.
Przedstawiciele przewoźników drogowych są mocno zaniepokojeni zaprojektowanymi przepisami. W szczególności przewidzianymi karami dla firm transportowych i kierowców. Niektórzy z nich są wręcz zdania, że nowe przepisy uderzą w branżę i utrudnią prowadzenie działalności gospodarczej. Czy administracja rządowa podejmie się jeszcze dialogu ze stroną społeczną pokaże czas.
Za oraz więcej informacji: www.premier.gov.pl, www.zmpd.pl, www.biznes.onet.pl, www.bip.kprm.gov.pl, www.gazetaprawna.pl, www.money.pl
