Czy przewoźnik może uwolnić się z odpowiedzialności za przeładowanie pojazdu?
Przeładowanie pojazdu, unikniecie kary
Za przekroczenie dopuszczalnej masy całkowitej bądź dopuszczalnego nacisku na osie podczas kontroli drogowej grożą wysokie kary finansowe. Najczęściej do odpowiedzialności z tego tytuły pociągany jest przedsiębiorca transportowy, ale za przeładowanie pojazdu może odpowiedzieć także kierowca, spedytor lub załadowca jeżeli okoliczności sprawy i dowody jednoznacznie wskazują, że mieli oni wpływ lub godzili się na powstanie naruszenia obowiązków lub warunków przewozu drogowego. Przewoźnik może uwolnić się od tej odpowiedzialności jeśli udowodni, że nie miał wpływu na stwierdzone naruszenie i dochował należytej staranności przy realizacji przewozu.
Jak w praktyce wygląda odpowiedzialności za przeładowanie samochodu?
Co to jest przeważenie i co za nie grozi?
Przeważenie pojazdu to umieszczenie w pojeździe ładunku w sposób powodujący przekroczenie dopuszczalnej masy całkowitej lub dopuszczalnej ładowności tego pojazdu. Kontrole drogowe policji oraz ITD niestety coraz częściej ujawniają tego typu praktyki (ok. 30% kontrolowanych ciężarówek w Polsce jest przeładowanych). Jest to poważny problem, ponieważ przeładowane samochody stanowią duże niebezpieczeństwo dla innych uczestników ruchu drogowego (m.in. ze względu na brak sterowności podczas hamowania, wydłużony czas hamowania) oraz powodują niszczenie nawierzchni dróg, przynosząc gigantyczne straty całej polskiej gospodarce.
Za przeładowanie samochodu zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym grożą kary od 500 zł do nawet 15 000 zł. Im większe przekroczenie, tym większa kara. Podczas stwierdzenia naruszenia inspektor zatrzymuje pojazd (może go zwolnić, jeśli możliwe jest przeładowanie towaru na inny samochód). Jeżeli nie uda się zorganizować przeładunku, pojazd zostanie usunięty na parking razem z ładunkiem. Koszty (oraz ewentualne straty) oczywiście musi zazwyczaj pokryć firma transportowa.
Ważenie pojazdów
Ważenie pojazdów poruszających się po drogach publicznych w Polsce należy do głównych zadań Inspekcji Transportu Drogowego. Obecnie Inspekcja do pomiarów nacisków osi i mas całkowitych wykorzystuje najczęściej wagi przenośne do pomiarów statycznych. ITD dysponuje też kilkudziesięcioma wagami preselekcyjnymi wbudowanymi w nawierzchnię dróg. Są one rozmieszczone na odcinkach dróg z największym ruchem pojazdów ciężarowych (często spotykane są też w okolicach centrów logistycznych czy zakładów przemysłowych). System rejestruje informacje o przybliżonym nacisku na każdą oś ciężarówki, masie całkowitej, wysokości, długości i szerokości. Po zarejestrowaniu przekroczenia pojazd jest zatrzymywany na punkcie kontrolnym i poddawany ważeniu za pomocą legalizowanych wag przenośnych lub wag stacjonarnych. ITD wykorzystuje do ważenia także polimerowe czujniki wagi montowane pod powierzchnią asfaltu, gumowe lub metalowe płyty ważące montowane równo z nawierzchnią oraz czujniki „Single Load Ceil”.
Urządzenia pomiarowe ITD posiadają margines błędu +/- 50 kg. Przy każdym pomiarze inspektorzy od wyniku ważenia muszą odjąć 100 kg na oś.
Ograniczenia tonażowe
Należy wziąć pod uwagę to, że niestety w Polsce gros dróg (szczególnie dojazdowych do centrów logistycznych czy siedziby producenta) ma ograniczenia tonażowe do 8 ton, które to uniemożliwiają wykonanie przewozu zgodnie z przepisami. Wówczas istnieje konieczność uzyskania odpowiedniego zezwolenia na przejazd pojazdu nienormatywnego. Do uzyskania takiego zezwolenia uprawniony jest zarówno przewoźnik, jak i nadawca ładunków.
W każdym przypadku przed wjazdem na drogę publiczną powinno zweryfikować się masę całkowitą oraz nacisk na oś napędową; co w praktyce dzieje się bardzo rzadko.
Przepisy wyłączające odpowiedzialność przewoźnika
Przewoźnik zgodnie z Prawem przewozowym odpowiada za transport towaru i powinien dołożyć należytej staranności zarówno przy jego załadunku jak i przewozie. Przewoźnik odpowiada za przeładowany pojazd, jeśli wiedział o przekroczeniu dopuszczalnej masy całkowitej i nacisku na osie i/lub godził się na przewóz ładunku nienormatywnego.
Bezpośrednią odpowiedzialność za umieszczenie na pojeździe ładunku w sposób powodujący przekroczenie dopuszczalnych parametrów pojazdu ponosi kierowca. Może on za to zostać ukarany mandatem karnym w wysokości 500 zł.
Jednakże jeżeli umowa lub przepis szczególny nie stanowią inaczej, czynności ładunkowe należą odpowiednio do obowiązków nadawcy lub odbiorcy. Nadawca, odbiorca lub inny podmiot wykonujący czynności ładunkowe jest obowiązany wykonać je w sposób zapewniający przewóz przesyłki towarowej zgodnie z przepisami ruchu drogowego i przepisami o drogach publicznych, a w szczególności niepowodujący zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego, przekroczenia dopuszczalnej masy pojazdów lub przekroczenia dopuszczalnych nacisków osi.
Zatem udowodnienie kto faktycznie dokonywał załadunku może przyczynić się do umorzenia postępowania względem przewoźnika.
Podsumowując
Zły tryb załadunku i nieprawidłowe rozmieszczenie ładunku to najczęstsze powody przeciążenia pojazdów. Do tego dochodzą jeszcze kategorie dróg i obowiązujące na nich ograniczenia tonażowe. Dopracowanie sprawnego systemu załadunku pojazdów oraz sprawdzenie trasy przejazdu, tak by nie przekraczane były normy wymagane przepisami leżą niewątpliwie w interesie przewoźnika. W przypadku stwierdzenia naruszenia przewoźnik poniesie odpowiedzialność za przejazd pojazdem nienormatywnym. Inspektorzy ITD dodatkowo zatrzymają przeładowany pojazd na drodze – musi on być każdorazowo rozładowany do właściwej maksymalnej ładowności wynikającej z dowodu rejestracyjnego.
Odpowiedzialność przewoźnika może zostać jednak wyłączona jeśli okoliczności sprawy i dowody wskazują, że podmiot wykonujący przejazd dochował należytej staranności w realizacji czynności związanych z przejazdem lub nie miał wpływu na powstanie naruszenia. Należy wówczas dowieść, że przewoźnik nie ponosi winy za stwierdzone naruszenie. Wówczas karę pieniężną nakłada się na podmiot wykonujący inne czynności związane z przewozem drogowym, a w szczególności na organizatora transportu, nadawcę, odbiorcę, załadowcę lub spedytora (jeżeli okoliczności lub dowody wskazują, że podmiot ten miał wpływ lub godził się na powstanie naruszenia obowiązków lub warunków przewozu).
Wściekły
28 kwietnia, 2018 @ 6:45 am
Kierowcy niszczą drogi a jakie kary będą nałożone na rząd który niszczy cały kraj i działa na niekorzyść obywateli np.rozdając pieniądze w Toruniu lub na inne bzdety a dzieci chore olewa w sejmowych korytarzach ?