Jak zatrudnić cudzoziemca w firmie transportowej?

Zatrudnienie kierowcy obcokrajowca

Wiele polskich firm transportowych coraz częściej decyduje się na zatrudnienie kierowców z zagranicy, głównie spoza Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Decyzja ta nierzadko wymuszona jest niedoborem rodzimych pracowników, dla których zawód kierowcy zawodowego staje się coraz mniej atrakcyjny.

Na szczęście dla pracodawców i przyszłych pracowników rok temu zmieniły się przepisy, które ułatwiają zatrudnianie cudzoziemców w polskich firmach. Jakie są zatem obecne zasady i jakimi dokumentami powinien legitymować się kierowca ?obcokrajowiec w przewozach towarów?

Dlaczego brakuje polskich kierowców?

Zawód kierowcy w transporcie drogowym to niestety ciężki ?kawałek chleba?. Wielogodzinna praca za kółkiem, natłok obowiązków, presja czasu, noclegi w kabinie, wielodniowe rozstania z rodziną, choroby zawodowe i nierzadko niskie zarobki, to główne mankamenty tego stanowiska. Nic zatem dziwnego, że zawód kierowcy nie cieszy się tak dużą popularnością jak kiedyś. Gro polskich kierowców szuka obecnie lepszej pracy za granicą (często także w innym zawodzie), a ci, którzy zostają prędzej czy później z racji wieku masowo przechodzą na emeryturę.

Firmy przewozowe boleśnie odczuwają niedobór kierowców na rynku pracy i szukają na niego ekonomicznie uzasadnionej alternatywy. Przedsiębiorcy transportowi coraz częściej rozpatrują zatem zatrudnianie obcokrajowców; przede wszystkim osoby spoza Wspólnoty oraz EOG.

Ustawa o cudzoziemcach a warunki zatrudnienia w Polsce

O ile w przypadku zatrudniania w polskich firmach obywateli z Unii niewiele różni się od zatrudniania polskich pracowników, już w przypadku obywateli z państw trzecich wymagane jest uzyskanie dodatkowych zezwoleń.

Zatrudnienie to musi odbyć się według Ustawy o cudzoziemcach, z godnie z którą obcokrajowiec musi otrzymać zezwolenie na pobyt czasowy. Może być ono udzielone do 3 lat. Zezwolenie wydaje urzędnik wydziału ds. cudzoziemców urzędu wojewódzkiego ze względu na miejsce zamieszkania cudzoziemca. Podczas wizyty w urzędzie od cudzoziemca pobierane są odciski palców, które zamieszczane są następnie w karcie pobytu. Do wniosku należy dołączyć ważny dokument podróży, aktualne zdjęcia oraz dokumenty, potwierdzające dane we wniosku. Cudzoziemiec musi także wykazać, że ma zapewnione miejsce zamieszkania w Polsce (jeszcze rok temu był wymagany tytuł prawny do zajmowanego lokalu). Ważny jest także dokument informujący o objęciu danej osoby powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym lub pokryciu kosztów leczenia przez prywatnego ubezpieczyciela (z dniem podjęcia pracy cudzoziemiec zostanie objęty powszechnym ubezpieczeniem). Ponadto pracownik winien przedstawić dokument potwierdzający posiadanie źródła stabilnego dochodu oraz umowę o pracę lub umowę cywilnoprawną. Procedura wydania zezwolenia trwa od miesiąca do dwóch. W tym czasie wojewoda przeprowadza pisemne konsultacje z policją, strażą graniczną oraz ABW.

Cudzoziemiec- kierowca winien złożyć wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy nie później niż w ostatnim dniu legalnego pobytu w Polsce (w razie kontynuacji zatrudnienia przez kolejne lata). Jednakże podczas trwania procedury rozpatrywania wniosku nie może on wykonywać przewozów zagranicznych bez uzyskania wizy państw, przez których terytorium wiodłaby trasa przejazdu.

W ramach jednej procedury cudzoziemiec może zdobyć zezwolenie na pobyt i pracę (pod warunkiem jednak, że przebywa już na terytorium Rzeczypospolitej). W innym przypadku przyszły pracodawca musi wystąpić o zezwolenie na pracę w Polsce, a obcokrajowiec jest zobowiązany uzyskać wizę przed przyjazdem do naszego kraju (w polskim konsulacie za granicą). Również przyszły pracodawca jest zobowiązany wystąpić o udzielenie informacji od starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych na lokalnym rynku pracy.

Uwaga!!! Rosjanie, Ukraińcy, Białorusini, Gruzini, Armeńczycy i Mołdawianie mogą być zatrudnieni przez pierwsze 6 miesięcy bez zezwolenia na pracę (na podstawie oświadczenia pracodawcy o zamiarze powierzenia mu obowiązków). Zezwolenia na pracę nie potrzebują także osoby, które otrzymały kartę pobytu w wyniku małżeństwa z obywatelem polskim lub pobierania w Polsce nauki.

Wymogi stawiane kierowcom zawodowym przez ustawę o transporcie drogowym

Jeśli przedsiębiorca transportowy chce zatrudnić kierowcę, który nie jest obywatelem Unii Europejskiej, musi pamiętać o spełnieniu wymogów uregulowanych Ustawą o transporcie drogowym. Do wniosku o wydanie zezwolenia na pracę kierowca musi przedłożyć dokumenty, które potwierdzają uprawnienia do wykonywania przez niego zawodu kierowcy. Zazwyczaj jest to kopia prawa jazdy, oświadczenie o spełnieniu wymogów do wykonywania zawodu kierowcy oraz licencji na wykonywanie transportu drogowego przez pracodawcę.

Nierzadko też kierowca musi odbyć odpowiednie szkolenie (kwalifikację wstępną lub szkolenie okresowe). Dodatkowo musi on posiadać polskie orzeczenie lekarskie i orzeczenie psychologiczne oraz oświadczenia o niekaralności. Obcokrajowiec zatrudniony w roli kierowcy do przewozu rzeczy musi legitymować się także świadectwem kierowcy, wydanym na wniosek pracodawcy przez Główny Inspektorat Transportu Drogowego. Świadectwo to jest potwierdzeniem, że dana osoba jest legalnie zatrudniona w kraju trzecim. Do wniosku o wydanie świadectwa potrzebna jest kopia licencji wspólnotowej, zaświadczenie o zatrudnieniu, kserokopia dokumentu tożsamości, ubezpieczenie społeczne oraz zaświadczenie o spełnieniu przez kierowcę odpowiednich wymogów zgodnie z art. 39 a ustawy Prawo o Transporcie Drogowym.

Podsumowując

Braki kadrowe zmuszają polskich przewoźników do poszukiwania pracowników z innych krajów. Zatrudniając obcokrajowca w polskiej firmie należy jednak dokładnie poznać procedury legalizacji zatrudnienia i jego pobytu na terenie naszego kraju. Należy pamiętać także o tym, że wysokość wynagrodzenia dla kierowcy-cudzoziemca nie może być niższa niż wysokość wynagrodzenia polskich kierowców.