Nowe zmiany w umowie ATP
Niewidoczne zmiany w umowie ATP.
Polscy przewoźnicy są karani za brak znajomości zmian w umowie ATP, tymczasem zmiany nie zostały nigdzie opublikowane, co więcej nie przetłumaczono ich na na język polski
?Stara? umowa a zmiany
Umowa o międzynarodowych przewozach szybko psujących się artykułów żywnościowych oraz o specyfice środków transportu, jakie mogą te produkty przewozić (w skrócie ATP) sporządzona została w Genewie w 1970 roku. Polska poprzez przystąpienie do Umowy ATP w 1984 roku zobowiązała się do utrzymania jakości transportowanej żywności i rozwoju handlu międzynarodowego w tym zakresie. Od czasu wejścia Umowy w życie jej załączniki są regularnie uaktualniane przez Grupę Roboczą ds. Przewozu Szybko Psujących się Artykułów Żywnościowych Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ znaną jako WP11. Obecnie w państwa będących sygnatariuszami Umowy ATP obowiązuje wersja Umowy z 11 listopada 2012 roku, natomiast 23 września 2013 roku wszedł w życie tekst umowy określający m.in. procedury dotyczące badań agregatów wielotemperaturowych. Tekst nowej Umowy ATP oraz wszystkie jej dotychczasowe aktualizacje został przetłumaczony jedynie na język angielski, francuski i rosyjski na stronie UNECE. Ostatnią w języku polskim wersją Umowy jest ta z 1970 roku. Sama Umowa jest porozumieniem między państwami i nie nakłada kar, natomiast niezgodności wykazane podczas kontroli mogą skutkować podjęciem przez władze państwa działań prawnych mających na celu ukaranie sprawców wykroczenia zgodnych z ustawami państwa, w którym kontrola została przeprowadzona.
Tymczasowy certyfikat pojazdy
Według polskiego prawa podstawą do kontroli pojazdów przewożących żywność jest Ustawa o transporcie drogowym z 6 września 2001 roku, w której jest mową o tym, że kierowca pojazdu przewożącego żywność jest zobowiązany mieć przy sobie i okazywać na żądanie organu kontroli świadectwa wymaganego zgodnie z Umową ATP. Co istotne, aktualizacja Umowy ATP z 23 września 2013 roku uszczegółowiła zasady dotyczące świadectwa ATP oraz wprowadziła zasadę dotyczącą certyfikatu pojazdu. Otóż w przypadku sprowadzenia i zarejestrowania środka transportu przeznaczonego do przewożenia żywności z zagranicy, właściciel zobowiązany jest uzyskać certyfikat dla pojazdu, w którym został on zarejestrowany. Certyfikaty, wydane przez właściwy organ kraju dotychczasowej rejestracji, uznawane są za tymczasowe, przy czym ich ważność w uzasadnionych przypadkach można uznać maksymalnie przez trzy miesiące. O tym przepisie wiedzą pracownicy ITD. oraz Służba Celna, natomiast nieświadomi wprowadzonych zmian bywają sami przewoźnicy. Wynika to zapewne z faktu, że Umowa ATP obowiązująca od 23 września 2013 roku nie została opublikowana w Dzienniku Ustaw. Pytanie zatem brzmi, czy polscy przewoźnicy nie dostępu do nowych zapisów w Umowie ATP powinni być karani przez organy kontrolne?
Kontrola pomiarów
Podobnie rzecz się ma z zastosowaniem przyrządów do monitorowania i określania temperatury towaru. Zmiany z 2013 roku mówią, że: ? Urządzenia transportowe powinny być wyposażone w przyrząd do monitorowania temperatury powietrza przewożonych mrożonych artykułów żywnościowych, przeznaczonych do spożycia przez ludzi, zdolny do pomiaru i rejestracji temperatury powietrza i przechowywania uzyskanych danych (zwany dalej przyrząd). Przyrządy powinny być zweryfikowane zgodnie z norm ą EN 13486 (rejestratory temperatury i termometry dla transportu, magazynowania i dystrybucji schłodzonych, mrożonych i głęboko/szybko mrożonych artykułów żywnościowych ? Okresowa weryfikacja) przez akredytowaną jednostkę, a dokumentacja powinna być dostępna do kontroli przez właściwy organ ATP?(Dodatek nr 1 do Załącznika 2). I o ile rejestratory raczej zgodne są z normą (w Polsce PN-EN 13486:2002), to termometry używane do sprawdzenia towaru przy jego rozładunku już niekoniecznie. Taka sytuacja daje niestety możliwość odbiorcom towaru do obciążania przewoźników szkodami, których w rzeczywistości nie ma. Ponadto, w zmianach Umowy ATP mowa jest również o procedurach kontrolowania temperatury przewożonej żywności. Zgodnie z zapisami w Umowie pomiar temperatury powinien być przeprowadzony przy załadunku lub rozładunku w środowisku chłodniczym i uwzględniać minimalne opóźnienia i minimalne zakłócenia w działalności transportowej. Sam pomiar w trakcie przewozu powinien być przeprowadzany tylko wtedy, gdy istnieją poważne wątpliwości co do zgodności temperatury przewożonych towarów z normami zawartymi w Umowie ATP. Wobec tych zapisów przeprowadzanie pomiaru w upałach i przy otwartej chłodni jest niezgodne z Umową. Ponadto często dochodzi do sytuacji, kiedy odbiorca uznaje towar za przegrzany lub przemrożony na podstawie własnych pomiarów. Przewoźnik powinien pamiętać, że taka sytuacja, bez uwzględnienia przez odbiorcę wydruku z termografu jest niezgodna z postanowieniam Umowy ATP.
W wyniku opisanych sytuacji można jedynie uczulić przewoźników, aby sami sprawdzali, czy doszło do zmian w Umowie ATP. Znajomość aktualnych zmian pomoże im uniknąć zupełnie niepotrzebnych problemów i da możliwość obrony przed zarzutami ze strony odbiorców towarów.
Temperatury dla przewożonych produktów żywnościowych wg Umowy ATP:
- lody: – 20 stopni C
- zamrożone i głęboko zamrożone ryby, produkty rybne, mięczaki, skorupiaki oraz wszystkie inne głęboko zamrożone artykuły żywnościowe: – 18 stopni C
- wszystkie inne mrożone artykuły żywnościowe (za wyj. masła): – 12 stopni C
- masło: – 10 stopni C