Karnety TIR na terenie Rosji ważne do 30 listopada
Do kiedy sa ważne karnety TIR na Rosję?
Jak podała Międzynarodowa Unia Transportu Drogowego (IRU), po uzyskaniu potwierdzenia ze strony władz Federacji Rosyjskiej, karnety TIR na terenie Rosji zostały przedłużone do 30 listopada 2014 r. Dla polskich przewoźników oznacza to, że będą oni mogli realizować przewozy do tego kraju na razie na dotychczasowych zasadach. Jest to dobra wiadomość, ponieważ rosyjskie władze celne w ostatnim czasie dość często naruszały przepisy Konwencji TIR, a to wiązało się nie tylko ze znacznymi opóźnieniami w ruchu transgranicznym, ale także z poważnymi stratami finansowymi dla polskich przewoźników.
Zalety zastosowania dokumentu celnego i gwarancyjnego
Konwencja TIR została sporządzona w Genewie 14 listopada 1975 roku i stanowi ona porozumienie celne w międzynarodowym przewozie towarów samochodami ciężarowymi. Dzięki zastosowaniu dokumentu celnego i gwarancyjnego (karnetu TIR) można znacznie uprościć procedury na granicach i w urzędach celnych, co pozwala zwiększyć skuteczność przewozów drogowych. Samochód ciężarowy poruszający się na karnecie TIR jest sprawdzany i plombowany w państwie wywozu ładunku, a zostaje odplombowany dopiero w docelowym urzędzie celnym w kraju przeznaczenia. Każdy karnet TIR ma określony termin ważności (60 dni od daty wydania) i stanowi gwarancję tranzytową o wartości 60 000 euro. W Polsce karnety wydaje Zrzeszenie Międzynarodowych Przewoźników Drogowych.
Konwencję TIR ratyfikowało 60 państw (Rosja jest stroną Konwencji od wielu lat).
Kryzys systemu TIR w Federacji
Już w lipcu zeszłego roku Federalna Służba Celna Rosji ogłosiła zmiany dotyczące transportów na terenie Rosji w procedurze tranzytowej. Zmiany te dotyczyły między innymi obowiązku wykupu dodatkowej polisy gwarancyjnej (koszt zależny od wartości i rodzaju przewożonego towaru). Powodem wprowadzenia dodatkowych wymogów miały być problemy rosyjskiego budżetu federalnego wskutek nie wywiązania się z zobowiązań przez Stowarzyszenie Przewoźników Drogowych Rosji (ASMAP) i wycofania się przez nie z gwarantowania należności celnych przewoźników krajowych i zagranicznych.
Komisja Europejska, ONZ oraz resorty administracji państwowych wielu krajów domagały się od władz Rosji respektowania warunków Konwencji TIR i porozumienia w zakresie spraw celnych. Także Rada Wykonawcza TIR wezwała Rosję do prawidłowego stosowania Konwencji i wycofania się z wprowadzenia dodatkowych gwarancji. Udało się wówczas na krótki czas przesunąć termin zmian.
Jednak kilka miesięcy później Federalna Służba Celna Rosji przestała honorować karnety TIR i wprowadziła zakres ograniczeń na kolejne regiony; mimo wniosku ONZ, że działanie to jest naruszeniem prawa międzynarodowego. Urzędy celne nielegalnie odmawiały zatem kontynuowania operacji TIR w przypadku braku dodatkowych gwarancji. IRU skierowało pismo do prezydenta Rosji Władimira Putina z prośbą o interwencję w sprawie decyzji podjętych przez Federalną Służbę Celną Rosji, ostrzegając jednocześnie, że IRU może podjąć kroki o wycofaniu gwarancji TIR w Rosji i dla rosyjskich przewoźników.
W październiku 2013 roku Najwyższy Sąd Arbitrażowy Federacji Rosyjskiej potwierdził, że decyzja Federalnej Służby Celnej w sprawie karnetów TIR jest nieważna, służba ta jednak dalej rozszerzała zakres nielegalnych restrykcji, informując jednocześnie, że przewoźnik może wybrać sposób zabezpieczenia: poręczenie, wniesienie kaucji pieniężnej, gwarancję bankową, czy zastaw majątku oraz opłacenie cła i podatków podczas wstępnego deklarowania przewożonych towarów. Wciąż zatem trwały problemy na granicach oraz negocjacje na szczeblu międzynarodowym z przedstawicielami Federalnej Służby Celnej Rosji.
Dopiero pod koniec ubiegłego roku Rosyjska Federalna Służba Celna przedłużyła umowę ze Stowarzyszeniem Międzynarodowych Przewoźników Drogowych w Moskwie i przełożyła wprowadzenie nowych gwarancji celnych do końca czerwca 2014r.
Jak wynika z najnowszych informacji deklaracja strony rosyjskiej, odnośnie akceptowania karnetów TIR, została przedłużona o kolejne pięć miesięcy (do końca listopada bieżącego roku), choć wcześniej nieoficjalne mówiło się o przedłużeniu stosowania karnetów TIR jako gwarancji celno-podatkowych na obszarze Rosji do końca 2014 roku.
Podsumowanie
Sprawa zniesienia karnetów TIR na terenie Rosji ?ciągnie się? od lipca 2013 roku. Ograniczenie ich stosowania w Federacji według wielu najwyższych władz i rządów narusza przepisy krajowe i międzynarodowe i jest krzywdzące dla całej branży transportowej. Dlatego tak ważne jest przesunięcie terminu ich ważności.
Informacja o przedłużeniu gwarancji TIR na dotychczasowych zasadach pochodzi ze strony IRU i została jednocześnie potwierdzona przez krajowego gwaranta w Federacji Rosyjskiej (ASMAP). Wiadomość ta pojawiła się także oficjalnie na stronie Zrzeszenia Międzynarodowych Przewoźników Drogowych w Polsce www.zmpd.pl oraz w komunikacie Polskiej Służby Celnej www.mf.gov.pl/sluzba-celna.